Home

Correspondentie - deel 3


Uitgebloeide paardenbloem


Je vraagt je af hoe het komt dat wij de onvoorwaardelijke manier van genieten zijn kwijtgeraakt. Je hebt het over het instinct, maar misschien is het duidelijker om over onze natuur te praten. De mens heeft geen natuur, schreef Kierkegaard, de mens heeft een verleden. Maar het is natuurlijk bizar dat alle schepsels een natuur zouden hebben en alleen de mens niet. Dat verleden bepaalt niet alleen onze relaties met anderen, maar het heeft een tweede natuur gecreëerd, die als een korst om onze ware natuur heen ligt. Wij kunnen zogezegd onszelf niet meer bereiken. Het ik is onze tweede natuur en is onze aanpassing aan de harde buitenwereld. Het bepaalt niet alleen onze kijk op de wereld en het leven , maar ook op onszelf en de ander. Het heeft de onbevangenheid van het kind gevangen. Zelfs het gedrag van de grootste rebel in onze cultuur wordt mede bepaald door eeuwenlang ingesleten gedachtepatronen van zijn voorouders en door de culturele ontwikkelingen die in de lagen van ons collectief onbewuste aanwezig zijn, schrijf je. Zelfs hij is dus hoe dan ook bevooroordeeld. Vervolgens heb je het over de onbevooroordeelde kijk op de geschiedenis van Gimbutas en Eisler. Dat kan dus niet. Misschien kleven aan hen minder vooroordelen, maar een beetje bevooroordeeld is bevooroordeeld, zoals een beetje oneerlijk oneerlijk is. Je bent wijs of dwaas zeiden de oude Stoïcijnen, bijna wijs is dwaas. De kijk van Gimbutas en Eisler op het verleden wordt dus bepaald door hun bevooroordeelde kijk op zichzelf en het heden. In zijn Vertoog over de Ongelijkheid schrijft J. J. Rousseau: "De filosofen die de grondslagen van de maatschappij hebben onderzocht, hebben alle de noodzaak gevoeld om terug te gaan tot de natuurstaat, maar geen van hen is zover gekomen........ En allemaal, tenslotte, hebben ze zonder aflaten gesproken van behoefte, hebzucht, onderdrukking, verlangens en trots, en aldus naar de natuurstaat ideeën overgebracht die zij hadden ontleend aan de maatschappij. Zij praten over de wilde mens maar schilderen de maatschappelijke mens". De oplossing van het verleden ligt in het heden en niet andersom. Alleen wie het heden begrijpt, begrijpt het verleden.

De ware of natuurlijke mens vecht niet tegen de natuur, hij weet zich daarin geborgen. Er is geen enkele reden waarom de oorspronkelijke mens zich in onherbergzame gebieden zou moeten vestigen, tenzij uit angst voor de anderen. Het uitoefenen van macht is een verschijnsel van de geaccultureerde mens net zozeer als religies en hun zogenaamde heilige geschriften dat zijn. Het christendom is wat dat betreft niet wezenlijk anders dan welke godsdienst of sekte dan ook. Het citeren van de ongerijmdheden van hun vertegenwoordigers draagt niets aan de oplossing bij. Wat dat betreft is het zinniger om te rade te gaan bij de ketters en de doodgezwegenen. Meedoen aan de maatschappij en toch willen genieten als de kinderen is onmogelijk. Daarom staat er geschreven dat wij weer moeten worden als de kinderen. Overigens heeft Jezus, zo hij ooit bestaan heeft, ook over de mannen- en de vrouwenrol aardige uitspraken gedaan. In het Evangelie van Thomas (22e logion) staat: "Als gij de twee één maakt en het uitwendige gelijk het inwendige en het bovenste gelijk het onderste en als gij het mannelijke en het vrouwelijke één maakt, opdat het mannelijke niet mannelijk en het vrouwelijke niet vrouwelijk zij,...... dan zult gij het binnengaan." En in het evangelie van de Egyptenaren: "Wanneer gij het omhulsel de schaamte met voeten getreden zult hebben en wanneer de twee tot een zullen geworden zijn, en het mannelijke en het vrouwelijke, noch mannelijk, noch vrouwelijk zal zijn, zult gij het Koninkrijk ingaan". En Hippolytes citeert een uitspraak van de Naässenen:" Een eeuwig bestaan, waarin geen mannelijk noch vrouwelijk is, maar een nieuw schepsel, een nieuwe mens, die mannelijk en vrouwelijk tegelijk is".

In onze maatschappij zijn alleen de baby's zonder rol, zonder schaamte en zonder vooroordelen. Zij zijn mannelijk noch vrouwelijk in gedrag en verliezen dat helaas in het proces van de acculturatie al heel snel, net als de mogelijkheid tot genieten. Wat de wijzen die ooit het evangelie schreven bedoelen is de androgyne mens, niet een samenraapsel van wat wij als mannelijke en vrouwelijke eigenschappen hebben leren zien, dat zijn immers cultuurproducten, maar een nieuwe mens. Zij hadden begrepen dat als je echt wil leven dat je je dan moet ontdoen van de cultuur en dat je niet de kool en de geit kunt sparen. Dat je alleen de gespletenheid kunt teniet doen door een absolute keuze te maken. Wie een el onder de oppervlakte van de zee is, verdrinkt net zo goed als wie er 500 vademen onder is, schreef Plutarchus. Zo is het Stoïcijnse adagium dan toch waar dat je wijs of dwaas bent en dat daar niets tussen zit. Maar ach, zijn wij niet allen rijke jongelingen voor wie dat teveel gevraagd is?


Het lijkt me niet eenvoudig om Katharen, gnostiek en het Thomasevangelie in een programma samen te breien, tenzij je de macht en het onttrekken aan de macht als bindend motief ziet. Alle mensen en groeperingen in verleden en heden die zich onttrekken aan de heersende machten, of dat nu kerk of staat (sinds Constantijn twee handen op een buik) of het heersende denken is heten sinds de Katharen ketters. Voor de gevestigde godsdienst was 2000 jaar geleden het evangelie een gigantische bedreiging, want het predikte de absolute vrijheid, poneerde dat werken voor de dwazen was en eenvoud en tevredenheid de gelukzaligheid inhield. Wat dat betreft sloot het naadloos aan op de apatheia van de Stoïcijnen. Maatschappijverachters waren de Katharen, cultuurbarbaren, die zich onttrokken aan de machtsverhoudingen, de macht van de kerk over de gelovigen ondergroeven, maar helaas niet radicaal genoeg, net zomin als Manicheeërs, Waldensen en Bogomilen. Allemaal ontleenden ze hun leer aan de evangeliën, die helaas al te zeer gecorrumpeerd waren door de clerus, gezwicht voor hun ijdelheid en macht, en van de boodschapper een god hadden gemaakt en de boodschap hadden aangepast. Dat heeft uiteindelijk dit christendom opgeleverd, waarvan Nietzsche zegt dat het het grootste bedrijfsongeval van de laatste 2000 jaar is. Het bizarre is dat de canonieke evangeliën een vrijwel onontwarbare mengeling zijn van dualistische gnostieke ideeën, God en Satan, goed en kwaad, engelen en duivels, gelardeerd met tot geboden verkrachte uitspraken van een mythische Verlosser, die het allemaal op zal knappen. Knap gecomponeerd en ongetwijfeld goed bedoeld, maar uitermate misleidend.
En dan duikt er opeens bij Nag Hammadi het Evangelie van Thomas op, temidden van een mengeling van andere wijsheidsgeschriften en ook gnostieke geschriften. Niet gecorrumpeerd door de staatskerk, geen Verlosser, geen dualiteiten, geen mythologisering, geen geboden of verboden, maar een pantheïstisch revolutionair wijsheidsgeschrift, dat een eenvoudige uitweg biedt uit de onderwereld. "Wie de verklaring van deze woorden zal vinden, zal de dood niet smaken" staat in het tweede logion, wat kennelijk betekent dat wie naar deze woorden leeft de dualiteit zal overstijgen, tot de eenvoud zal wederkeren en de apatheia zal bereiken. Er is dus Leven na de dood, als je de dood figuurlijk neemt. Inmiddels zijn er vele versies van het Thomasevangelie, met evenzoveel verklaringen, mystieke, geleerde en christelijke. Geen enkele laat het revolutionaire en anarchistische, in de ware zin des woords, karakter van het Evangelie tot uitdrukking komen. In wezen predikt het een Umwertung aller Werte met "zo gij niet gelijk de kinderen wordt, zult ge het rijk der hemelen niet ingaan.


Je schrijft dat je thuis gekomen bent. Het probleem is dat je dan nog niet klaar bent. Je kunt het vergelijken met de zwerftocht van Odysseus, die uiteindelijk thuiskomt en daar een ongelofelijke puinhoop aantreft en eerst nog de 100 vrijers om zeep moet helpen en dat is misschien wel de grootste klus. Jij bent uit de maatschappij gevallen en staat er nu buiten, je hebt de toren van Babel verlaten en kijkt met verbazing naar al die mensen die in het gebouw gevangen zitten, elkaar daar bezig houden met onzinnige zaken in een gevecht op leven en dood met alleen maar slachtoffers, en probeert ze duidelijk te maken dat het ware geluk in het verlaten van het gebouw ligt. Maar ze zijn horende doof en ziende blind en de vraag is waarom mensen dat zijn. Waarom durven ze niet? Waarom laten ze zich hun ongeluk niet afnemen? Waarom volharden ze, tegen beter weten in, in hun eigen gelijk tot de dood er op volgt? Waarom klampen ze zich zo verbeten vast aan hun schijnzekerheden? Waarom vinden mensen het zo moeilijk om toe te geven dat ze zich vergist hebben? Waarom praten ze elkaar na en durven ze niet naar zichzelf te luisteren? Waarom is deze maatschappij geworden tot wat hij is? Waarom nemen mensen geen verantwoordelijkheid voor hun eigen doen en laten? Waarom vinden mensen de meest bizarre dingen normaal? Waarom praten en denken mensen na? Waarom laten ze anderen bepalen hoe ze moeten leven? Waarom geloven ze in een vrije wil, terwijl ze slaaf zijn van hun software? Waarom hebben ze zo'n min beeld van zichzelf? Waarom geloven ze in theorieen die anderen bedacht hebben? Waarom houden ze zich voor dat ze het zo goed hebben? Waarom spelen ze een spel waar ze zelf de spelregels niet van bedacht hebben? Waarom lopen ze achter leiders aan, die het ook niet precies weten? Waarom kruipen mensen in relaties bij elkaar en willen ze dan ook nog kinderen? Waarom zijn ze slaven van hun libido? Waarom zijn ze zo gehecht aan hun bezittingen? Waarom streven ze ernaar om gewaardeerd te worden door anderen? Waarom passen mensen zich aan aan wat anderen van hen willen? Waarom zijn mensen op zoek en wat zoeken ze? Waarom klampen ze zich vast aan hun religies? Waarom zijn de boodschappen van die mensen die thuisgekomen waren verworden tot religies? Waarom bevuilen mensen hun eigen nest? Waarom hebben mensen emoties en wat betekenen die? Waarom maken mensen ruzie en voeren ze oorlogen? Waarom zeggen mensen nooit wat ze denken? Waarom is er zoveel eenzaamheid terwijl we boven op elkaar wonen? Waarom vluchten mensen in hun kortstondige genot? Waarom werken mensen en vinden ze dat normaal? Waarom geloven mensen in toeval? Waarom vinden mensen dat anderen hun problemen kunnen oplossen? Waarom sluiten mensen zich op in hun huizen? Waarom zoeken mensen het geluk buiten zichzelf? Waarom vinden mensen dat ze iets moeten worden? Waarom maken mensen kunst? Waarom hebben mensen zoveel oneigenlijke behoeften? Waarom koesteren en idealiseren ze hun verleden? Waarom maken ze plannen en hebben ze verwachtingen?

Pas als je het antwoord hebt gevonden op al die vragen en al die andere waaroms, dan pas ben je echt klaar. Dan pas is je hoofd echt leeg en heb je geen mening meer. Dan besef je ook dat je pas echt vrij en gelukkig bent als alle mensen vrij en gelukkig zijn, of zoals de Boeddhisten zeggen pas als de laatste grashalm bevrijd is. Je kunt niet gelukkig zijn in een onrechtvaardige wereld waarin elke kindertraan en elk kinderverdriet je er met de neus op drukt dat het moet veranderen.


Het laatste oordeel, schreef Kafka, is een rechtbank die doorlopend zitting houdt. Waarmee hij bedoelde dat elke daad van de mens onmiddellijk wordt gewogen. Je zou kunnen zeggen dat ons geweten meteen opspeelt, maar wij hebben geleerd om die stem weg te rationaliseren. Wij hebben geleerd om te luisteren naar anderen, naar theorieën, naar wat normaal is in deze maatschappij. Misschien is het toch de onvoorwaardelijk liefde die de dood overwint, zoals Orfeus niet gehinderd door Cerberus de onderwereld mocht betreden en Hades kon vermurwen. Heeft niet de god der liefde ook macht over het dodenrijk?
De vraag is hoe je als mens tijdens je leven al met jezelf (je Zelf, je geweten) in het reine kunt komen, en je van je dualiteit kunt ontdoen. Hoe je tijdens je leven het laatste oordeel aan je zelf kunt voltrekken en je eigenwijsheid kunt opgeven.
Misschien is het wel zo dat het christendom daarvoor zijn hovaardigheid en arrogantie, zijn dwaasheid en suffigheid moet verliezen en weer messiaans moet worden, zoals het oorspronkelijk bedoeld is. Het zal een Nietzscheaans christendom moeten worden. Het laatste oordeel zal dan streng zijn maar vol mededogen en het sterven aan het leven zal dan een ontwaken uit de "dood" zijn.
De vraag waar je de kennis kunt vinden in het licht waarvan een oordeel over het leven geveld kan worden, heeft een antwoord en het lijkt onwaarschijnlijk maar zoals je alles op het internet kunt vinden moest het er eens van komen dat dat er ook op staat.
Misschien is het toch niet zo dat er een afstand tussen buitenkant en hart moet zijn om de problemen op te lossen, maar is het omgekeerd, dat juist die afstand de problemen creëert, net zozeer als God zich niet terugtrekt om de mensen ruimte te geven, maar dat de mensen hoogmoedig hun territorium hebben opgeëist, waardoor God zich wel terug moest trekken.


In het virtuele netwerk, het geexternaliseerde wereldwijde brein, dat wij met zijn allen gecreëerd hebben, drijven ideeën voorbij. Via onze email-adressen loggen wij in op de gigantische wereldbibliotheek, die alles bevat wat in eeuwen gedacht en geschreven is. Alles hangt met alles samen in een zinvol verband en de grote regisseur, zonder wie geen mus van het dak valt, liet bij ons jouw email-adres op ons scherm verschijnen en zo stuurden wij jou het betreffende mailtje. Wij kennen geen organisaties, wij hebben nog nooit een organisatie gezien, wij zien alleen maar mensen, die in de mening verkeren, omdat ze dezelfde overtuigingen zijn toegedaan, dat ze met elkaar verbonden zijn. Virtuele mensen gevangen in virtuele webben, gestuurd door virtuele leiders. Wij zijn ontsnapt uit het web, zijn toeschouwers geworden en aanschouwen het gevecht op leven en dood. Wij zien hoe goedbedoelende ouders hun kinderen offeren aan het web, wij zien de worstelingen, wij zien de slachtoffers en vinden dat deze waanzin moet stoppen. Onze bedoeling is om mensen de weg uit het web te wijzen en ze te laten zien hoe ze zich kunnen bevrijden van hun ketens. Het klinkt heel pretentieus maar we weten dat het mogelijk is. Wij hebben geen belangen, hebben niets meer te verliezen, beseffen heel goed hoe ketters en bedreigend het is wat wij zeggen en daarom hechten wij aan onze anonimiteit. Voor het oog zijn wij keurig aangepaste burgers die het spel gewoon meespelen en misschien woont een van ons wel bij jou in de straat. Wij zijn absoluut geweldloos, anarchistisch in de ware zin des woords, omdat zoals wij schreven macht nooit door macht eindigt. Wij publiceren, bestoken de media en zijn onvermoeibaar. Wij geloven heilig in een rechtvaardige wereld.


Een citaat uit de Phaedo: "En het lichaam vervult ons ook overigens zozeer met wellust, begeerten, angsten, met allerlei waanvoorstellingen en beuzelarij, dat het wel waarlijk en degelijk zo is als de volksmond het zegt: van het lichaam krijgen we geen ogenblik zelfs maar de kans om over wat dan ook na te denken. Kijk immers maar: oorlogen, partijtwisten, gevechten, ´t is alles enkel en alleen te wijten aan het lichaam en zijn begeerten" moge al voldoende zijn om Plato niet serieus te nemen. Je zult het toch met me eens zijn dat het complete onzin is wat hij hier beweert. Het is net zoiets als dat mijn auto de route bepaalt of dat mijn erectie mijn libido stuurt. Plato zegt dan ook heel eerlijk dat hij een wijsgeer is en dat is iets fundamenteel anders als een wijze. Een wijsgeer is een zoeker een wijze heeft gevonden. Maar dit terzake.

Ik begrijp wel dat je de hoofdpersoon van je verhaal niet zelf bent, net zomin als Marten Toonder Ollie B. Bommel is, maar wat er niet in zit kan er ook niet uitkomen. Als jij schrijft "stel dat mijn gelukzaligheid lot het gevolg is van een hoger plan. Dan ben ik niet persoonlijk verantwoordelijk voor het lot van andere honden in minder bedeelde omstandigheden" en dat is exact de vergissing van de Bhagwan geweest, die zich in zijn ashram liet bewieroken terwijl buiten de poort de armen crepeerden. Wijsheid is onlosmakelijk verbonden met rechtvaardigheid en dat is het geniale concept van de gnosis en het oorspronkelijke christendom, waardoor zij de beslissende en revolutionaire stap maakte voorbij Plato en de Wijzen uit het Oosten. "Nooit bereikt de karavaan van het denken het hart" schreef Kahlil Gibran en ook daar vergist Plato zich dus als hij stelt dat denken de enige juiste naar de waarheid is. Zijn is onverenigbaar met denken en zolang je nadenkt ben je dus niet. Als Descartes stelt : "ik denk dus ik ben" dan bedoelt hij : "als ik denk dan is er een ik dat denkt". Tegenwoordig zouden we zeggen dat er een ego is en dat denkt na om zichzelf te handhaven. Ouders vinden het een fantastisch moment als hun kind voor het eerst "Ik" zegt, terwijl ze niet beseffen hoe rampzalig dat in wezen is. Het observeren van je gedachten, het meta-nadenken, is van een heel nadere categorie en daarmee kun je het nadenken elimineren. Net zozeer als je dat met je emoties kunt. Nico Frijda mag dan wel een dikke pil over de emoties geschreven hebben, maar geeft nergens aan hoe je die kunt elimineren. Daar is de Hermes Trismigistos toch veel handzamer voor.
Ik weet niet wat je bedoeld met "voor liefde kiezen". Liefde is zo'n ongelofelijk gecorrumpeerd woord, net als vrijheid, gezondheid, geluk, god, natuur en eerlijkheid. Je kunt uitsluitend zeggen wat het niet is en wat het in de weg staat. Liefde is belangeloos en onvoorwaardelijk en elk eigenbelang en elke voorwaarde staat dat dus in de weg.
Wij geven nooit iemand raad omdat wij zelf ervaren hebben hoe zinloos dat is. Als iemand bij ons komt met een probleem laten wij alleen zien hoe zijn manier van leven het probleem of het symptoom oplevert en als hij daarvan af wil hij zijn leven moet veranderen en als hij dat niet durft dekken we samen het probleem toe. Dat is zijn keuze, de keuze voor de minste weerstand of voor de confrontatie. Inzicht heeft met als/dan te maken en nooit met adviezen. Zachte heelmeesters maken stinkende wonden en de enige reden om voorzichtig te zijn is omdat mensen anders weglopen. Mensen maken nooit een keuze in volle vrijheid tenzij je de fictie van de vrije wil in stand wilt houden. Zelfs al maak je keuze voor je vakantiebestemming dan nog bepalen verwachtingen, ervaringen uit het verleden, en vele andere motieven de keuze die je maakt. Uiteindelijk is de ware betekenis van het woord motief: iets dat je in beweging zet.
Relativeren van wat je als je eigen opvattingen beschouwd is inderdaad de manier om uiteindelijk leeg te worden maar dan zul je ook bereid moeten zijn om de poten onder je eigen stoel uit te zagen zodat je uiteindelijk vaste voet onder de voeten krijgt. Niemand kan dat voor je doen. Een ander kan alleen laten zien dat je op een stoel zit en niet met beide benen op de grond staat. In "Wie weet is het ook anders" schrijft Paul Watzlawick: "Emotioneel lijden schept een bereidheid om alles te doen wat tot verzachting van dat lijden kan bijdragen, met uitzondering van een ding, en dit 'ene ' ding is precies wat zijn lijden veroorzaakt. Daarmee wordt de vicieuze cirkel van zijn probleem en de probleem-continuerende pseudo-oplossing gesloten. De enige oplossing ligt altijd in de richting van de grootste angst en dus de grootste weerstand". Het mag niet waar zijn dus is het niet waar.
Wijzen spraken van het Nirvana, het Koninkrijk, het Al, de apatheia en ervoeren dat als een andere wereld. In de wereld maar niet van de wereld. Pas als je de laatste penning hebt ingelost draait de wereld, die tot dan toe op zijn kop stond, terug en dan ziet alles er anders uit. Het verbijsterende is dat je je niet kunt voorstellen dat je dat niet eerder hebt gezien terwijl het zo voor het grijpen lag. Je kunt het vergelijken met het afzetten van een vertekende bril die je altijd op gehad hebt waardoor de werkelijkheid onbegrijpelijk werd.
Het is hel eenvoudig om het onderscheid te maken tussen de schijnwereld van de gedachten of de gedachteloosheid van de werkelijkheid, want in de laatste toestand zijn er geen gedachten meer.


Op de CD van Boudewijn de Groot: "Van een afstand" zingt hij een prachtige tekst van Herman Pieter de Boer: "Zolang ik niet beweeg":

De dag verglijdt naar schemerlicht
De lucht is zacht en leeg
De wereld is in evenwicht
Zolang ik niet beweeg

Zolang ik met een stil gezicht
Mijn roerloosheid bewaar
Zolang ik zwijg en niets verricht
Bezweer ik elk gevaar

Ik voel me vreemd maar aangenaam
Heel vrij maar ook heel vroom
En alles wordt gewoon

Terwijl ik naar oneindig kijk
Verandert elk gevoel
Geluiden klinken heel nabij
Maar blijven zonder doel

Ik voel me vreemd maar aangenaam
Heel vrij maar ook heel vroom
En alles wordt gewoon

Ik weet niet of ik wakker bleef
Of wanneer ik deze woorden schreef
Ik weet alleen maar dat ik leef
Dat lijkt me wel genoeg.

Dat is nou een beschrijving van het ervaren van de werkelijkheid, het tijdelijk verliezen van je Ik (abusievelijk meestal omschreven als een verliezen van jezelf), het je een en verbonden weten met alles wat is, met het Andere, Oorspronkelijke Plan. Helaas is dat altijd kortstondig, momenten van geluk zoals mensen dat noemen, want voor je het weet heeft het door mensen gemaakte plan je weer in z'n greep, want die twee zijn strijdig met elkaar, de eisen die de maatschappij en jezelf aan je stellen, en dan speel je je rol weer in dat schouwtoneel en vroeg of laat krijg je je deel. Dat is ook het wezen van de Bergrede want zolang het goed met je gaat is er geen enkele reden om voor het Oorspronkelijke Plan te kiezen. Pas nood leert bidden en de psychologen zeggen dan dat er voldoende lijdensdruk moet zijn willen mensen veranderen, of hun rugzakje opgeven zoals jij dat noemt. Het probleem wordt dan dat je niet meer in deze maatschappij past en je omgeving zal alles op alles stellen om je van die in hun ogen heilloze weg terug te halen. Scharen hulpverleners verhinderen mensen om hun eigen Ring naar Mordor te brengen en onze psychiatrische inrichtingen zitten vol met door de Agents achterhaalden, die hen weer vastklinken in Plato's grot, waarin iedereen zo lekker bezig is.

Het gaat niet om de keuze tussen twee gedachten maar om de keuze tussen de schijnwereld van je gedachten of de gedachteloosheid van de werkelijkheid, tussen de gebaande wegen naar Nergenshuizen of het rechte en eenvoudige pad, tussen kennis en gnosis, tussen ik en zelf. Het is de keuze tussen een rusteloos, dwalend leven vol toevalligheden, onveiligheid, problemen en onzekerheden en een fascinerend leven in zekerheid, een je geborgen weten, zonder problemen, lijden en verdriet. Wij kunnen dat alleen zeggen omdat wij dat zelf zo ervaren.


Een parabel. Stel je je deze maatschappij voor als en grote dievenbende en iedereen doet mee en wil een deel van de buit en iedereen vindt ook omdat hij meedoet dat hij recht heeft op een deel van de buit (is niet bezit diefstal?) Kinderen worden door hun ouders, die al gewaardeerde leden zijn van de dievenbende, opgeleid om volwaardige dieven te worden, maar niet ieder kind leert voldoende de kneepjes van het vak om mee te kunnen doen. Er zijn dus dieven die afhaken, omdat ze door hun gedrag een verstoring vormen voor een gesmeerde roversbende. Die worden dan afgekeurd en mogen het spel niet meer meespelen. Zij krijgen wel nog een deel van de buit en vinden ook dat ze daar recht op hebben, maar het blijft natuurlijk heling. Je zou het ook als een soort zwijggeld kunnen beschouwen, maar door dat te accepteren zijn hun handen niet minder, maar alleen anders vuil, zeker als ze vinden dat ze er recht op hebben.


Eerst een opmerking vooraf. Ik proef uit je schrijfsels nog steeds een hartstochtelijke wens om die andere wereld te bereiken en dat werkt niet. Je streven moet niet zijn om dat te bereiken maar om verlost te raken van die dingen die dat belemmeren, dan volgt de rest vanzelf. Je moet het je voorstellen als iemand die gekleed is en er vreselijk naar verlangt om naakt te zijn. Hij heeft daar allerlei voorstellingen over, droomt ervan, leest ontboezemingen van mensen die het gelukt is, maar vergeet dat je dat alleen kunt bereiken door je stuk voor stuk van alle kledingstukken te ontdoen. Bovendien moet je bedenken dat je heel vaak in die andere wereld verkeert, maar elke keer maar even en dan komen die gedachten weer. Die gedachten verstoren het helder zien, wat je in die andere momenten wel hebt. Verlicht zijn gaat niet gepaard met visioenen, klaroengeschal of engelen die aan je verschijnen. Het is gewoon een heerlijk ervaren, zonder verstorende gedachten en niemand zal een aureool of andere merkwaardige dingen bij je zien. Bedenk altijd dat verlicht zijn, gewoon zijn zo als alle kleine kinderen zijn, is. Heel gewoon zijn, beseffen dat je niet meer kunt zijn dan een kind is.


Elk jaar komen er alleen in Rotterdam 16 miljoen containers binnen met roofgoed, overal ter wereld bijeen gesnaaid, geproduceerd in lage lonenlanden voor een habbekrats, waarvan wijzelf de hoogte bepalen. Arbeid van slaven, kleine kinderen die zich kapot werken en dat allemaal alleen om onze eigen gevangenis op te vrolijken. Wij hollanders maken geen vuile handen, wij laten dat allemaal doen. Wij laten de regenwouden kappen, wij laten van over de hele wereld grondstoffen roven, wij laten in de meest erbarmelijke omstandigheden goud en diamanten delven, door mensen die geen keus hebben, verhongeren of meedoen en sieren ons daar vervolgens schaamteloos mee op. Roof, hebzucht, bezitsdrang, concurrentie met andere roversbenden, zijn onze drijfveren en iedereen weet dat het niet klopt en iedereen gaat er gewoon mee door. Wij laten arme afrikaanse slaven rozen kweken, wij importeren uit een hongerend Ethiopie groenten, wij laten overal onder mensonterende omstandigheden voor ons werken en exporteren met Mac Donalds, onze bierbrouwerijen en Coca Cola onze krankzinnige manier van leven compleet met een geperverteerd christendom. Iedereen die zijn hand ophoudt voor dit bloedgeld is een heler. Iedere bezitter van de producten van deze slavenarbeid heeft vuile handen. Het is eigenlijk te gek voor woorden als mensen met zo'n belast geweten ook nog denken gelukkig te kunnen zijn. Niemand kan zijn geluk grondvesten op de ellende van anderen, niemand kan dit rechtvaardigen of goedpraten. De kern van de sites is een absolute rechtvaardigheid en eerlijkheid en dan moet je eerst je eigen vuile handen onder ogen durven zien. Elke kindertraan is een aanklacht tegen deze maatschappij. En al die mensen die naar verlichting of zelfrealisatie zo als ze dat noemen streven zonder dat onder ogen te willen zien, zijn met een onmogelijkheid bezig.


Het is opvallend hoe mensen de begrippen waarheid en werkelijkheid door elkaar halen, terwijl er toch een wezenlijk verschil tussen bestaat. Alles is zo als het is en dat is de werkelijkheid en je kunt geen gedachten over de werkelijkheid hebben want de werkelijkheid kun je slechts gedachteloos ervaren. De waarheid is per definitie onaangenaam want de waarheid is het waarnemen, vanuit het "Hogere plan" of de andere wereld, van hoe mensen met zichzelf en anderen omgaan in deze maatschappij. Dan zie je al die mensen met rugzakjes lopen en daarmee op een gruwelijke manier de mist ingaan, kinderen die door hun goedbedoelende ouders verkreukeld worden, en het waanzinnige streven naar optimalisering van de levensvoorwaarden met altijd een averechts effect. Wij zien dat en jij ziet dat en jouw prangende vraag is of wij onze broeders hoeder moeten zijn.
Ben ik slechts een willoos deel van een groter geheel of ben ik een zelfstandig individu met een vrije wil, vraag je je af. In deze door mensen gecreëerde maatschappij verkeren mensen inderdaad in de illusie dat ze over een vrije wil beschikken, terwijl ze uitsluitend gestuurd worden door hun rugzakje en dat niet in de gaten hebben. Ze zijn, zoals in The Matrix, geplugd in The Matrix en willoze slaven en radertjes in het geheel. Zo voelen ze zich een deel van het geheel met allemaal verschillende rugzakjes, waardoor ze met zichzelf en met anderen nooit eens kunnen worden.
Wij noch jij hebben ons rugzakje uitgekozen, noch hebben wij onze ouders met hun rugzakjes uitgekozen. Dat past in het andere plan. Net zozeer als dat plan ons heeft laten kiezen voor het ons ontdoen van onze bagage. Net zomin als onze maatschappelijke positie onze verdienste is, want onze bagage heeft ons daarin gestuurd, is het krijgen van inzicht verdienste. Dat is een gave en wij beschouwen, nu we het andere plan kennen, het als iets wat ons geschonken is en dus niet als eigen verdienste. Als onze gelukzaligheid het gevolg is van "het andere plan" houdt dat tevens in dat ons een rol is toebedeeld ten opzichte van onze gerugzakte medemensen, hoe theatraal dat ook moge klinken. Onze drijfveer is mededogen.


Het probleem is dat alle wijsheidsgeschriften in de loop van de geschiedenis zo vervuild zijn dat het haast onmogelijk is om het kaf van het koren te scheiden. Begrippen zijn veranderd, woorden hebben een andere betekenis gekregen, vertalers hebben hun eigen invulling gegeven en zo blijkt dat de taal vreselijk verraderlijk is. Als je uit het bestuderen van wijsheidsgeschriften wijs zou kunnen worden, hadden we alleen maar wijzen gehad en de werkelijkheid is toch echt anders. Pas al je echt wijs bent kun je feilloos in alle geschriften aanwijzen wat er niet klopt, zoals ook alleen een vertaler een tekst juist kan vertalen als hij de tekst begrijpt. Verder moet je bedenken dat er in de loop van de geschiedenis ongelofelijk veel door de gevestigde orde ongewenste geschriften vernietigd zijn. Athanasius, de bisschop van Alexandrië verordende in 367 in zijn 39e Paasbrief dat alle evangelies die niet tot de officiële canon behoorden vernietigd moesten worden 'om de eenvoudigen niet in verwarring te brengen'. En Theodorus, die toen algemeen overste was van alle in Egypte door Pachomius gestichte kloosters, voerde dit bisschoppelijk bevel uit en gebood om al deze geschriften uit de kloosters te verwijderen en ze te verbranden. Zo werden ook alle exemplaren van het Thomasevangelie verbrand, behalve dat ene wat uiteindelijk in een stenen kruik in Nag Hammadi werd teruggevonden. Van Heraclites zijn maar een paar fragmenten overgeleverd, van Porfyrius zijn alle geschriften verbrand en ga zomaar door. Dus de wijsheidsgeschriften waar wij nu nog over beschikken zijn zo vervuild dat ze voor de gevestigde orde onschadelijk zijn geworden. Uiteindelijk zijn ze allemaal terug te voeren op de Gulden Regel, wat gij niet wilt dat u geschiedt doet dat ook een ander niet. In alle geschriften zitten zoveel tegenstrijdigheden, dat critici daar uitsluitend over vallen. Ook in het Thomasevangelie staan duistere en onbegrijpelijk dingen en die hebben wij eruit gehaald.


Iedereen leeft zoals hij leeft en denkt zoals hij denkt en wat hij denkt doet hem leven zoals hij leeft met alle consequenties van dien. Als hij die consequenties niet wil moet hij anders denken en dan leeft hij ook anders, met andere consequenties. Daar kun je eindeloos mee doorgaan, maar het blijft dan consequenties houden, verdriet, angst, boosheid, ergernis, ziekten etc. Ik kan niet zeggen hoe iemand leven moet, noch hoe iemand niet leven moet. Ik kan alleen laten zien hoe mensen hun eigen problemen creeren en dan nog zeggen ze dat ze nu eenmaal zo zijn en gaan over tot de orde van de dag. Er zijn ook mensen die op zoek zijn naar het ware geluk, verlichting of hoe je dat ook noemen wilt en daar moet je nu eenmaal alles voor opgeven. Dat wil niet zeggen dat je dan in je blootje op straat moet gaan leven en grassen en noten moet gaan eten, maar dat wil alleen zeggen dat je eerst moet begrijpen hoe absurd, onrechtvaardig en oneerlijk het leven is dat je geleid hebt en nog steeds leidt en dat dat op geen enkele manier te rechtvaardigen of goed te praten is en dat het allesbehalve iets is om trots op te zijn. Zalig die hongeren en dorsten naar rechtvaardigheid staat er geschreven en jij hongert en dorst alleen naar verlichting en ziet niet dat die twee onvoorwaardelijk met elkaar verbonden zijn. Hongeren en dorsten naar rechtvaardigheid heeft verlichting tot resultaat en hongeren en dorsten naar verlichting uitsluitend frustraties. Je hebt het juist als je zegt dat alleen dingen die onrechtvaardig
zijn erom vragen gerechtvaardigd te worden en dat is ten enenmale onmogelijk. Ik leidt een volslagen absurd leven, omdat anderen dat van mij eisen. Ik heb een auto, een kapitaal huis, meer geld dan ik ooit op kan maken, want dat is de consequentie van het spel dat ik voorlopig moet blijven spelen, maar het interesseert me geen fluit. Ik praat mijn manier van leven ook niet goed, want iets dat krankzinnig is valt nooit goed te praten,
maar ik besef tenminste dat het krankzinnig, absurd en onrechtvaardig is, maar die dekmantel heb ik zolang als het duurt nodig. Ik kan er niets aan veranderen dat op dit moment mensen bepalen hoe ik moet leven, wat ik moet doen en aan welke regels ik me moet houden, maar ik heb er geen last van. Hoe de wereld er uit gaat zien kun je lezen in de brief aan de kinderen.


Ik heb in mijn leven een heleboel kunstjes geleerd, autorijden, werken op de PC, koken, klussen en nog veel meer. Dat zijn automatismen en daar denk ik niet bij na en die heb ik alleen nodig om het spel te spelen in deze maatschappij. Ik doe wat er op mijn weg komt, heb geen agenda of plannen, denk niet na over de toekomst (heb daar wel een beeld van), reageer op wat mensen mij vertellen, constateer als dingen die ze vertellen niet kloppen en confronteer ze daar mee, werk mijn post weg, zie dat het een troep in mijn kamer is en ruim dat dan op en aan het eind van de dag heb ik gedaan wat er gedaan moest worden en dan ga ik met een leeg hoofd naar bed, want morgen is er weer een dag. Er komen geen beelden uit mijn verleden meer boven noch zorgen voor de toekomst, want er is alleen een nu. Anderen verwachten dingen van mij, plannen mij in hun agenda, vragen dingen van mij en als ik geen reden heb om iets niet te doen, doe ik dat gewoon, want ik heb geen belangen. Ik hoef van niemand waardering, hoef niet mijn best te doen, hoef niets te presteren van mijzelf, kritiek van anderen raakt mij niet. Mens zijn is eigenlijk alleen maar ZIJN, zonder gedachten die verleden en toekomst met zich meedragen. Een zorgeloos zijn, niets te verliezen, niets te verbergen en dat leeft ongelofelijk aangenaam.


Ik weet niet of je een bijbel hebt want daar staan precies de valstrikken in waar de goeroes stuk voor stuk intuinen. In Mattheus 4 staat:

"Toen werd Jezus door de Geest naar de woestijn geleid om verzocht te worden door de duivel. En nadat Hij veertig dagen en veertig nachten gevast had, kreeg Hij ten laatste honger. En de verzoeker kwam en zeide tot Hem: Indien Gij Gods Zoon zijt, zeg dan, dat deze stenen broden worden. Maar Hij antwoordde en zeide: Er staat geschreven: Niet alleen van brood zal de mens leven, maar van alle woord, dat uit de mond Gods uitgaat. Toen nam de duivel Hem mede naar de heilige stad en hij stelde Hem op de rand van het dak des tempels, en zeide tot Hem: Indien Gij Gods Zoon zijt, werp Uzelf dan naar beneden; er staat immers geschreven: Aan zijn engelen zal Hij opdracht geven aangaande u, en op de handen zullen zij u dragen, opdat gij uw voet niet aan een steen stoot. Jezus zeide tot hem: Er staat ook geschreven: Gij zult de Here, uw God, niet verzoeken. Wederom nam de duivel Hem mede naar een zeer hoge berg en hij toonde Hem al de koninkrijken der wereld en hun heerlijkheid, en zeide tot Hem: Dit alles zal ik U geven, indien Gij U neder werpt en mij aanbidt. Toen zeide Jezus tot hem: Ga weg, satan! Er staat immers geschreven: De Here, uw God, zult gij aanbidden en Hem alleen dienen. Toen liet de duivel Hem met rust en zie, engelen kwamen en dienden Hem".

De eerste verleiding is om zogenaamde wonderen te doen zoals bijvoorbeeld Sai Baba met zijn zogenaamde materialisaties doet. De tweede om jezelf bewust in gevaar te brengen omdat je denkt dat je niet alleen figuurlijk maar ook letterlijk onkwetsbaar bent. En de laatste en belangrijkste is de verleiding om te zwichten voor je ijdelheid, de zucht naar macht. Om het spel als je het doorhebt te gebruiken voor je zelfverheerlijking en de goeroe uit te hangen. Dat is de zekerste manier om de mist in te gaan. De Bhagwan zei dan wel dat zijn Rolls Royces een spel waren, maar hij liet zich bewieroken en aanbidden, gaf adviezen, zei wat mensen moesten doen en was meedogenloos en genoot van zijn macht over anderen en werd een speelbal van zijn discipelen. Dat is ook met Krishnamurti gebeurd, hoewel hij bescheidener was maar uiteindelijk toch aan kanker overleed. Dat is de tol die je betaalt als uit de anonimiteit treedt.


Jean Jacques Rousseau schreef ooit: "De ware grondlegger van de burgerlijke maatschappij: dat was hij die als eerste een stuk grond omheinde, zich verstoutte te zeggen "Dit is van mij" en onnozelaars trof die hem geloofden. Hoeveel misdaden, oorlogen, moordpartijen, ellende en verschrikkingen zouden het mensengeslacht niet bespaard zijn gebleven, als iemand toen de palen had uitgerukt of de gracht had dichtgegooid, en zijn medemensen had toegeroepen: "Luister niet naar deze bedrieger, jullie zijn verloren als jullie vergeten dat de vruchten van de aarde van iedereen zijn en dat de aarde van niemand is". En aan de overkant van het Kanaal schreef John Locke rond diezelfde tijd: "Waar geen eigendom is, kan ook geen onrecht zijn". De vraag is of een beetje eigendom minder erg is dan veel eigendom of dat een dorp minder erg is dan een stad, of een beetje oneerlijk minder erg is dan erg oneerlijk. In wezen is het zo dat je op het rechte pad bent of niet en als je daarvan afwijkt kom je in de problemen en hoe verder je er van afwijkt hoe meer en ernstiger problemen je krijgt. Een steeds verdere verstedelijking zou je dus als een gunstig teken kunnen zien omdat dat steeds meer problemen oplevert waardoor mensen er alleen maar meer op gedrukt worden dat het anders moet. Dan pas zullen ze uiteindelijk in opstand of tot inkeer komen.


Stel je voor dat je een aliën bent en van een andere planeet op deze aarde terechtkomt en je ziet waar al die mensen in hun eigen gecreeerde maatschappij mee bezig zijn. Slechts verwondering en verbijstering zou in je opkomen, maar geen boosheid. Stel je voor hoe een klein kind deze maffe grotemensenwereld ziet, geen boosheid maar alleen verbazing en verwondering om zoveel dwaasheid. Stel je voor dat je uiteindelijk uit deze maatschappij gestapt bent en ziet waar je medemensen zich in hun verblinding mee bezig houden, wat ze zichzelf aandoen, waar ze over praten en hoe de een nog beter weet hoe het moet dan de ander, dan zou je toch niet boos worden? Dan zou je je toch ook alleen afvragen hoe je hen duidelijk zou kunnen maken hoe ze zich vergissen?


Voeding heeft natuurlijk wel invloed op het lichaam. Je kunt er dik van worden en je kunt afvallen, als je eet als je geen honger hebt en niet eet als dat wel zo is. Bovendien weet je nooit wat voeding in een verstoord evenwicht doet. Als drie mensen precies hetzelfde eten, zal de een er van afvallen, de tweede komt er juist van aan en de derde blijft op gewicht. Twee mensen eten van dezelfde kroket en de een krijgt er een hevige diarrhee van en de ander merkt er niets van. De een slikt altijd extra vitamines en mankeert iedere keer wat, de ander eet naar wetenschappelijke maatstaven vreselijk ongezond en mankeert nooit iets. Dan kun je zeggen dat er verschillende soorten mensen bestaan, aanleg, erfelijkheidsleer en zo, maar als je ervan uitgaat dat alle mensen in wezen hetzelfde zijn, moet je wel tot de conclusie komen dat iedereen alleen op zijn eigen manier ontregeld is. Een rechtvaardige wereld is onmogelijk als je van het standpunt uitgaat dat er verschillende soorten mensen zijn. Als je maar genoeg vliegenzwammen eet ga je dood, maar er bestaat geen gezonde voeding en alle voeding is biologisch, omdat alleen de natuur ons voedingsmiddelen schenkt. Gezond eten is dus een waanidee. Medicijnen werken in op een verstoord evenwicht en door de ene verstoring op te heffen, roepen ze andere verstoringen op omdat alles met alles samenhangt. Als iemand in een verstoord evenwicht een te trage werking van de schildklier heeft, kun je met chemicaliën bewerken dat er weer voldoende schildklierhormoon aanwezig is, maar de reden waardoor het evenwicht verstoord is pak je niet aan, zodat je dus op den duur hoe dan ook een ander symptoom zult krijgen. Als de fietsband te hard is opgepompt en er komt een bult op de band, kun je die zwakke plek verstevigen, maar de spanning blijft even hoog en er zal dus hoe dan ook ergens anders weer een bult ontstaan. De enige manier omdat te voorkomen is dat je het ventieltje opendraait en de spanning eraf haalt. Als in een gezin een lid de symptoomdrager wordt van de spanningen die er heersen, kun je daarbij het symptoom wegwerken, maar dan moet er noodzakelijkerwijs een ander ziek worden.


Waar de Baghwan met name mee de mist in is gegaan is zijn ijdelheid en zijn opvattingen over seks. Hij heeft zich laten vereren als een afgod en hij had geen enkele visie hoe de wereld er uit zou moeten gaan zien. Hij heeft zijn inzichten als een eigen prestatie gezien en niet als een gave en daarom is hij gezwicht voor zijn ijdelheid. Hij miste de nederigheid en het mededogen. Buiten zijn Ashram crepeerden de armen en voor de elite met geld verkondigde hij zijn wijsheden. Natuurlijk heeft hij veel mooie dingen gezegd maar dat is iets heel anders dan ernaar te leven. Hij dacht dat hij verlicht was, maar hij had alleen het licht gezien, zoals elke mysticus dat gezien heeft maar hij is door te zwichten voor zijn ijdelheid ongelofelijk de mist in gegaan en heeft daar duizenden in meegesleept. Hij heeft echt gedacht dat hij de wijsheid in pacht had en je zou dus kunnen zeggen dat hij niet doelbewust bedrogen heeft.


Wat is taal toch een ingewikkeld, onbeholpen en verraderlijk medium en daar verstrik jij je elke keer in. Je hebt taal ook helemaal niet nodig om naar jezelf te kijken en te luisteren en te voelen. Vooroordelen hebben mensen in deze maatschappij nodig om hun vermeende eigenbelang te verzekeren en hun positie te handhaven. Vooroordelen hebben mensen tegen beter weten in en die durven ze niet ter discussie te stellen uit angst om uit de groep te vallen, niet meer mee te mogen doen en misschien de belangrijkste reden is dat als je een vooroordeel opgeeft je tot de conclusie moet komen dat je je hele leven vergist hebt, terwijl je altijd geweten hebt dat het niet klopte. Al die mensen die in deze maatschappij belangrijk zijn, die jaren lang van alles verkondigd hebben, die gepubliceerd hebben, die anderen op hun doodlopende spoor gezet hebben, artsen die al hun patienten zogenaamd geholpen hebben door te snijden en chemicalien te verstrekken, de clerus die eeuwen lang onzin verteld heeft, die millioenen boeken die er geschreven zijn die allemaal nergens over gaan, die millioenen kilometers wegen, spoorwegen, al die krankzinnige huizen, dorpen en steden, musea, allemaal in dienst van een waanbeeld. Het wordt een gigantisch drama als mensen dat gaan beseffen en massa's zullen dat niet durven overleven en zullen zich tot hun bittere eind blijven verzetten. Alles wat je doet om er zelf "beter" van te worden, om schouderklopjes van anderen te krijgen, om bekend te worden, is gebaseerd op minderwaardigheidsgevoelens die je uitsluitend ontleent aan mensen die het wel ver geschopt hebben in deze maatschappij. Eigenlijk is het allemaal zo verschrikkelijk eenvoudig: alles opgeven om je volledig in dienst te stellen van een bereikbaar ideaal en niet geloven maar weten dat het mogelijk is. Elk klein kind kan je de weg wijzen.


Zo verraderlijk is de taal inderdaad. Overtuigd zijn van iets wil zeggen dat een mening over iets hebt, die je niet aan een ervaring ontleent. Je kunt er van overtuigd zijn dat je van roken longkanker krijgt, dat je gezond kunt eten ( en desondanks toch ziek wordt), dat Jezus voor onze zonden aan het kruis gestorven is, dat democratie het beste systeem is (ondanks de puinhopen die het oplevert), en zo nog eindeloos veel overtuigingen hebben. Je ervaart dat als je het lichtknopje omdraait het licht gaat branden, dat als je boos bent dat niet prettig voelt, dat als je iemand veroordeelt dat iets over jezelf zegt, dat als je een overtuiging hebt je die moet verdedigen net als bezit, dat je verleden je heden bepaalt, dat plannen maken niet zinnig is omdat ze toch bijna nooit uitkomen, dat verwachtingen hebben tot teleurstellingen leidt, dat als je oneerlijk bent je dat doorlopend moet goedpraten, dat als je met je hoofd tegen de muur loopt dat pijn doet en dat als je een kuil graaft voor een ander dan je daar dan zelf invalt. Dat zijn allemaal geen overtuigingen, maar ervaringen. Er is maar een ding dat je van mij moet geloven en dat is dat als je compromisloos naar je geweten leeft je uiteindelijk uit dit tranendal zult ontkomen. Dat is het enige wat je pas kunt ervaren als het je gelukt is. Dan is het geen geloof of overtuiging meer, maar een weten.

Naar boven

Deel 4

Home