De ware en de valse utopie

Cultuur gaat altijd ten koste van natuur - natuur gaat altijd ten koste van cultuur.

X is de plaats waar onze cultuur zich bevindt. Het grootste gedeelte van de natuur is opgeofferd aan productie, prestatie, belangen, egoisme, valse behoeften, bezit. A is een volledig vertechnologiseerde aarde, een illusie waarin geen natuur meer zou resteren, of een situatie na een derde wereldoorlog, een dorre onbewoonbare aarde. B zou je het paradijs kunnen noemen, een terug naar de oertoestand, waarin de mens leeft in harmonie met zichzelf, zijn medemensen en de natuur. Het is een radicaal terug naar de natuur.

Zolang de mens ergens tussen A en B zit is hij dwalend, onderworpen aan tegenstrijdigheden. Als je de kudde die vecht op leven en dood voor eigen belangen, bezit en status verlaat en de smalle weg vol gevaren betreedt op weg naar B, waarbij je langzaam alle culturele bagage moet achterlaten, vergelijkbaar met het verlaten van Plato's grot, wordt je dat niet in dank afgenomen door de achterblijvenden. Bij B is de nauwe poort waar je helemaal naakt doorheen moet, zonder belangen, zonder vooroordelen, je moet de hele wereld achterlaten, compromisloos.

A = 100% ratio, denken
B = 100% gevoel, geweten, enz.
X = een mens

A ---------X ------------------ B

Als beide kruisjes op dezelfde plaats staan ben je keurig aangepast aan de maatschappij en pas je daar precies in. Naarmate je je meer ontdoet van je vooroordelen, gewoontes, eigenbelang en vanzelfsprekendheden schuift het kruisje naar rechts. Je valt dan uiteindelijk samen met je geweten, maar je past niet meer in deze onrechtvaardige maatschappij. Om je heen zie je dan overal mensen die met elkaar vechten om het kruisje naar links of naar rechts te duwen, de milieubewegingen naar rechts en de plannenmakers naar links, het gevoel naar rechts en de ratio naar links, liefde naar rechts en macht naar links. Een eindeloos en heilloos gevecht met alleen maar slachtoffers.

De boterhoofden